Vanaf 21 september gaan we de GraanDelen voor 2025 waarschijnlijk weer uitgeven, maar mogelijk komen we rond die tijd met een echte crowdfundingcampagne, hopelijk meer daarover in onze volgende of daaropvolgende nieuwsbrief.
Het leeuwendeel van onze streekgranen is nu van het land, zo’n tweederde is geoogst. De laatste oogsten zijn vaak lastig en klaar zijn we dan ook zeker nog niet. Zodra onze granen in onze nieuwe kuubkisten allemaal mooi droog zijn (met ventilatie) moeten we alles nog schonen (onze akkerkruiden en vooral de ongewenste onkruiden eruit vissen). Pas daarna kan de verwerking plaats vinden zodat de granen naar de bakker, brouwer of pastamaker kunnen Voor ons graan naar onze Bakkerista’s of de streekpastamaker kan, dan komt de molenaar er nog tussen. Als het graan de mazzel heeft dat het natuurstreekbier mag worden, dan moeten we eerst nog naar de mouterij.
2023-2024
De herder moeten we ook niet vergeten, diens schaapskudde doet de stoppelnabeweiding en roggebegrazing, als het even lukt. Iets dat steeds moelijker is geworden, want voor je het weet heb je een roedel wolven op bezoek. Dit jaar kan dit onderdeel wel eens mislukken omdat onze partner, herder Clemens Oude Groeniger van Grebbeveld Schapen & Zo net als veel andere schapenbedrijven ondanks vaccinatie getroffen is door blauwtong. Tientallen schapen zijn ziek, 17 zijn er al dood gegaan. Deze nieuwsbrief is in feite een soort van verkort jaarverslag over de twee afgelopen jaren (2023-2024). We hebben vooral dit jaar veel investeringen gedaan. Die hebben we deels kunnen doen met uw donaties (zijnde 1300 graandeelhouders vanaf 2022), deels met middelen van de overheid en deels vanuit de financiering die we hebben gekregen vanuit een investeerder uit het hoge Noorden.
Nieuwe Gelderse Graanketen
Recent hebben wij de subsidie verantwoord die we vanaf 2021 hadden gekregen van Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedsel en het door de Gelderse milieufederatie geleide Platform Natuur-Inclusieve Landbouw Gelderland. Die middelen hebben de Stichting GraanGeluk een flinke zet gegeven, maar zonder donateurs hadden we het niet gered. Dit najaar ronden we nog een belangrijke subsidie af, de zogeheten POP3 subsidies voor plattelands revitalisering van de Provincie Gelderland en de Europese Unie, graangevuld door ambtelijke uren vanuit liefst de drie Veluwezoomgemeentes: Renkum, Wageningen en Arnhem. Dit poject heeft als titel De Nieuwe Gelderse Graanketen. Omdat de investeringen (88 duizend euro in totaal inclusief organisatiekosten) die wij vanuit deze subsidie krijgen maar veertig procent ‘subsidiabel’ zijn, moeten we die andere zestig procent dus uit andere bronnen financieren, die van jullie als donerende GraanDeelHouders dus!
Nieuwe GraanGeluk Graankisten
We moeten deze POP3 nog afronden, maar we zijn nu al beretrots op ons resultaat. We hebben namelijk op drie geweldige locaties professionele opslag gevonden, met name het goede werk van onze agro-ecoloog en ‘akkerista’ Joost Sleiderink en met hulp van onze hele team: Raymond Scheerder, Moira de Klein, Rolf Hopman, Stefanie van der Kaaij en Ruben Drabbels. We hebben dus daadwerkelijk een nieuwe Gelderse Graanketen gebouwd met als locaties voor de opslag Hemmen, een gangbare locatie in het hart van de Veluwe en een biologische opslag in Arnhem. We hebben onder meer een heftruck en een graanhanger aangeschaft, maar veel belangrijker natuurlijk is het honderdtal prachtige, gloednieuwe graankisten waar per stuk 1000 tot 1250 kilogram graan in kan. We hebben zelfs zes silo’s gekocht waar elk zo’n 55 ton graan in kan. In deze silo’s kan graan langer en veilig worden bewaard, maar we hebben helaas nog geen definitieve locatie gevonden. Kortom, GraanGeluk is geen klein bier meer. We leveren onze granen en be- en verwerkte producten zoals meel, bloem, brood, bier en pasta al aan tientallen afnemers zoals bakkerijen, brouwers, molenaars, mouters, restaurants, slijterijen, consumenten, et cetera. We blijven ook flink bezig met experimenteren, research en development, upgrading en professionalisering.
Biologische SKAL-certificatie
Met gezonde tegenzin hebben we dit jaar besloten om een deel van GraanGeluk te laten certificeren met het biologische Skal-keurmerk en op termijn het Biologisch- Dynamische Demeter Keurmerk. De ‘gezonde tegenzin,’ heeft te maken met onze fundamentele bezwaren tegen het te rigide en dogmatische karakter dat de certificerings-uitvoeringsorganisatie Skal heeft gekregen. Omdat wij vernieuwende pioniers zijn in nota bene een lastig transitie en (her)ontwikkelingsproject met veel experimenten, R&D, productontwikkeling – en het daarbij juist graag willen samenwerken met reguliere gangbare landbouwcollega’s – past het ons eigenlijk niet om zo bureaucratisch en rigide te moeten zijn.
Eco-systeemdiensten
Maar we moeten de kant van de certificering wel uit, uit nood- en broodzaak omdat we zijn vastgelopen op de verwerking en soms ook op de afzet van onze agro-ecologische maar niet Skal-gecertificeerde en derhalve als ‘gangbaar’ bestempelde granen. Dat doet pijn, want wij duren te zeggen dat we verder graan dan biologisch. Als Skal drie sterren heeft, dan hebben wij er minstens vijf, misschien wel acht. Want wij boeren ook nog eens ten bate van de natuur en leveren in totaal liefst acht zogeheten eco-systeemdiensten. (Biodiversiteit, stikstof- en koolstofopslag, waterbesparende teelt, cultuurhistorie en landschapswaarde, bodemleven, korte keten). En toch blijft voor ons de deur dicht bij de Skal-gecertificeerde verwerkers (molenaars e.d.) als we bijvoorbeeld onze haver tot mout willen verwerken of onze gerst tot gort. We zijn dit jaar blijven zitten met voorraden tarwe, haver en gerst die we hebben afgeschreven tot gangbaar veevoer (20 cent de kilo in plaats van 0.45 en soms wel 1.20 eurocent). Dit probleem hebben we dus vanaf nu deels verholpen.
Samenwerkingen
Ongeveer een derde van de akkers waar de granen voor GraanGeluk worden geteeld is biologisch gecertificeerd. Daarvoor hebben we nu een aparte bio-lijn en opslag geregeld. Evenzo belangrijk is om nu alvast te melden, in onze oogstbrief komen we hierop terug, dat we meerdere nieuwe en ook echt prachtige samenwerkingsverbanden hebben met collega’s zoals Andre Jurrius van Ekoboerderij de Lingehof net over de Rijn nabij Hemmen en Randwijk, dus in de Betuwe. Daar kunnen we niet alleen onze biologische en agro- ecologische granen kwijt om te laten ventileren, drogen en schonen, maar ook voor de opslag van bijvoorbeeld ons zaaigoed en dat de granen die we niet meteen in verwerking brengen. We oriënteren ons ook op verdieping van de samenwerkingen die we al hebben met collega’s die boeren in het hart van de Veluwe en de Noordkant. In onze volgende nieuwsbrieven meer hierover.
GraanGeluk in het Nederlands Openluchtmuseum
Op zaterdag 7 en zondag 8 september staan we ook met een kraam in het Nederland Openluchtmuseum. We hebben besloten om ons op het Openluchtmuseum te focussen en hier dus helaas geen GraanDeelHouders-event te houden. Die hebben we in juli al gehad. Volgend jaar graan we overigens meer en vaker events houden samen met het Nederlands Openluchtmuseum. Toch nodigen we u wel van harte uit om te komen kijken waarbij u vooral de zaterdag middag iets heel bijzonders mee kunt maken. Die middag wordt de Veluws Kruiprogge gedorst met een ouderwetse dorschkast, van de historische Dors-vereniging uit Bennekom. GraanGeluk geeft daar een kleine uitleg en rondleiding bij.
Oogstfeest 21 september, start nieuwe campagne
Rest ons u nogmaals te wijzen op ons laatste en grootste, meest belangrijke event: ons oogstfeest bij de Witte Watermolen uit 1470 bij de Molenplaats onderaan het Arnhemse Sonsbeekpark. Zaterdag 21 september grofweg van 12.30 tot 17.30 uur.
Tot zover deze nieuwsbrief, de volgende over het oogstfeest (26) volgt snel.
Hartelijke graangroet, namens het GraanGeluksteam
Marcel
Wil je een opgemaakt uittreksel van deze nieuwsbrief hebben? Dan kun je deze hier downloaden.